FREDERICK BANTING, CHARLES BEST và John Macleod đã có một phát hiện mang tính đột phá về insulin ở Đại học Toronto vào năm 1921. Họ đã cô lập insulin từ tuyến tụy của bò, và cùng với James Collip tìm ra cách để tinh chế nó tới mức đủ để sử dụng trên bệnh nhân đầu tiên vào năm 1922. 7 Leonard Thompson, một cậu bé 14 tuổi bị mắc tiểu đường type 1, có cân nặng chỉ khoảng 29 kg trước khi được tiêm insulin. Các triệu chứng và dấu hiệu của cậu mau chóng biến mất và cậu lập tức lấy lại cân nặng bình thường. Họ nhanh chóng điều trị cho sáu bệnh nhân nữa với kết quả thành công đáng kinh ngạc không kém. Tuổi thọ trung bình của một bệnh nhân 10 tuổi từ thời điểm chẩn đoán đã tăng từ khoảng 16 tháng 8 lên 35 năm.

Công ty Eli Lilly and Company đã hợp tác với Đại học Toronto để phát triển loại thuốc insulin đột phá này theo hướng thương mại. Bản quyền được miễn phí để toàn thế giới có thể hưởng lợi từ khám phá y học của thế kỷ này. Tới năm 1923, 25.000 bệnh nhân đã được điều trị với insulin dạng tiêm và Banting cùng với Macleod đã nhận được giải Nobel Y sinh.

Tất cả bắt đầu phấn chấn. Với khám phá quan trọng về insulin, nhiều người đã tin rằng bệnh tiểu đường cuối cùng đã được chữa khỏi. Nhà hóa sinh học người Anh Frederick Sanger đã xác định được cấu trúc phân tử của insulin ở người, giúp ông đoạt giải Nobel Hóa học năm 1958, mở đường cho việc tổng hợp và sản xuất thương mại loại hormone này. Khám phá ra insulin đã làm lu mờ các phương pháp điều trị liên quan đến chế độ ăn của thế kỷ trước, khiến chúng bị mất uy tín. Thật đáng tiếc, câu chuyện về tiểu đường không kết thúc ở đó.

Người ta sớm nhận ra rằng các dạng tiểu đường khác có tồn tại. Vào năm 1936, Ngài Harold Percival Himsworth (1905-1993) đã phân loại tiểu đường dựa trên độ nhạy insulin của họ. 9 Ông nhận thấy rằng một vài bệnh nhân đặc biệt nhạy cảm với tác động của insulin nhưng những người khác thì không. Việc cấp insulin cho nhóm không nhạy cảm đã không mang lại hiệu quả như mong muốn: thay vì hạ đường huyết một cách hiệu quả, insulin dường như không có tác dụng gì. Tới năm 1948, Joslin suy đoán rằng nhiều người mắc tiểu đường chưa được chẩn đoán do kháng insulin10 

Tới năm 1959, người ta đã chính thức công nhận hai loại tiểu đường khác nhau: type 1, hay còn gọi là tiểu đường phụ thuộc insulin, và type 2, hay còn gọi là tiểu đường không phụ thuộc insulin. Các thuật ngữ này không hoàn toàn chính xác, bởi nhiều bệnh nhân type 2 cũng được kê insulin. Tới năm 2003, các thuật ngữ “phụ thuộc insulin” và “không phụ thuộc insulin” đã bị loại bỏ và tên căn bệnh chỉ còn là “tiểu đường type 1” và “tiểu đường type 2”.

Những cái tên như “tiểu đường vị thành niên” và “tiểu đường khởi phát ở người lớn” cũng được áp dụng, để nhấn mạnh sự khác biệt trong độ tuổi của các bệnh nhân khi mỗi loại tiểu đường khởi phát. Tuy nhiên, do ngày càng có nhiều người lớn bị tiểu đường type 1 và ngày càng có nhiều trẻ em bị tiểu đường type 2, hai cái tên này cũng không còn được sử dụng.

Nguồn: Fung, Jason. Mật mã tiểu đường: Cách chữa bệnh tiểu đường type 2 mà không cần thuốc. 

Dịch bởi Nhã Nam, Nhà xuất bản Thế giới, 2018