Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có ít nhất 1,2 triệu ca mắc bệnh do não mô cầu khuẩn trên toàn cầu, trong đó có hơn 135.000 người thiệt mạng. Tại Việt Nam, thống kê có hơn 600 trường hợp mắc viêm màng não do vi khuẩn hằng năm, trong đó vi khuẩn não mô cầu chiếm khoảng 14%.

Bất kỳ ai cũng có khả năng nhiễm vi khuẩn não mô cầu, đáng ngại hơn, loại vi khuẩn “giết người” này đang có xu hướng tấn công mạnh mẽ, tiến triển cực kỳ nhanh, thậm chí giết chết một người khỏe mạnh chỉ trong vài giờ.

1. Vi khuẩn não mô cầu là gì?

Vi khuẩn Neisseria meningitidis, hay còn gọi là meningococcus, là một loại vi khuẩn gram âm gây bệnh thông qua endotoxin. Khi những vi khuẩn này xâm nhập vào cơ thể, chúng có thể gây nhiều bệnh như viêm họng, nhiễm trùng máu, viêm màng não mủ, và tổn thương đa cơ quan… Ở mỗi thể khác nhau, triệu chứng của bệnh cũng biểu hiện khác nhau, trong đó thể nguy hiểm nhất của nhiễm não mô cầu khuẩn trong lâm sàng là viêm màng não (50%), nhiễm khuẩn huyết (38%) và viêm phổi (9%).

Có đến 12 nhóm huyết thanh của Neisseria meningitidis được xác định là gây ra các bệnh do nhiễm khuẩn meningococcus, và sáu trong số chúng (loại A, B, C, W, X, và Y) có thể gây ra dịch bệnh. Ở Việt Nam, các nhóm huyết thanh A, B và C là phổ biến nhất. Tuy nhiên, các báo cáo gần đây từ các tổ chức uy tín trên toàn cầu cho thấy rằng các nhóm huyết thanh Y và W-135 trước đây chỉ giới hạn ở vùng đai viêm màng não châu Phi thì hiện tại, nó đang có dấu hiệu lưu hành ở nhiều quốc gia, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển.

Theo các nhà khoa học, khoảng 10-20% dân số thế giới mang vi khuẩn Neisseria meningitidis trong họng vào bất kỳ thời điểm nào trong đời. Theo một số nguồn tin, khoảng 5-10% người nhiễm khuẩn meningococcus không có triệu chứng, và con số này có thể lên đến 20% tại các khu vực dịch bệnh. Cho đến nay, các bệnh do nhiễm khuẩn meningococcus vẫn là thách thức lớn đối với lĩnh vực y học khi tỷ lệ tử vong vẫn chưa được kiểm soát hiệu quả. Hơn nữa, gánh nặng của các bệnh lý do nhiễm khuẩn meningococcus là rất nặng nề.

2. Bệnh viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu

Viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu là một bệnh tật thường xuất hiện đột ngột với các triệu chứng như cứng cổ, đau đầu nặng, buồn nôn, bại tứ chi (thể nhẹ), co giật, xuất hiện nốt ban đỏ... Cứng cổ là triệu chứng đặc trưng nhất của viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu. Bệnh này trở nên nguy hiểm khi xảy ra đồng thời với tình trạng nhiễm trùng máu.

Viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm như tăng áp lực nội sọ, sưng não, áp xe não gây nhiễm trùng huyết và tử vong. Ngay cả trong những trường hợp may mắn sống sót, người bệnh cũng có thể mang theo hậu quả vĩnh viễn như cắt bỏ chi, mất ngón tay hoặc ngón chân, tổn thương não, giảm thính lực, tổn thương thận và vấn đề tâm lý.

Theo y văn kinh điển, mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh này. Đặc biệt là trẻ em từ 3 tháng đến 5 tuổi và nhóm tuổi thanh, thiếu niên từ 14 đến 20 tuổi. Bệnh có khả năng lây lan nhanh chóng qua giọt nước bọt, nước bọt, dịch mũi và họng của những người mang khuẩn khi họ hoặc hắt hơi. Đáng chú ý, tình trạng lây lan nhanh chủ yếu ở những nơi đông người. Tại Việt Nam, viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu chủ yếu được quan tâm đến là các loại A, B và C.

3. Nhiễm khuẩn huyết do vi khuẩn não mô cầu

Theo báo cáo từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) tại Hoa Kỳ, ít nhất 1.7 triệu người Mỹ mắc nhiễm trùng huyết mỗi năm, với gần 270.000 trường hợp tử vong do tình trạng nguy hiểm này. Nhiễm khuẩn huyết là một trạng thái khi vi khuẩn trực tiếp xâm nhập vào huyết thanh, bắt nguồn từ những nơi tích tụ vi khuẩn trong các mô tế bào hoặc các cơ quan khác, gây ra phản ứng toàn diện trong cơ thể. Bệnh có thể hoặc không kèm theo việc viêm màng não và các nhóm huyết thanh cụ thể.

Biểu hiện lâm sàng của nhiễm khuẩn huyết khá đa dạng, bao gồm suy đa phủ tạng, sốc nhiễm khuẩn với tỷ lệ tử vong lên đến 50%, với sốc nhiễm khuẩn là biểu hiện nghiêm trọng nhất của nhiễm khuẩn huyết do vi khuẩn não mô cầu gây ra.

Nhiễm khuẩn huyết do vi khuẩn não mô cầu có ba hình thái: cấp tính, cấp dần và mạn tính. Ở dạng cấp tính, dự báo từ đầu là nặng nề, với các triệu chứng suy tim mạch, xuất huyết mạnh do rối loạn tuần hoàn kết hợp với hội chứng đông máu nội mạch. Khi những dấu hiệu này xuất hiện, bệnh nhân có tỷ lệ tử vong cao trong những ngày đầu.

Bất kỳ ai cũng có thể mắc nhiễm khuẩn huyết do vi khuẩn não mô cầu, đặc biệt là người già, trẻ em, người mắc các bệnh mạn tính và người có hệ miễn dịch suy giảm.

4. Viêm phổi do vi khuẩn não mô cầu 

Viêm phổi là một nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em, đặc biệt là ở những trẻ dưới 5 tuổi. Mỗi năm, bệnh viêm phổi cướp đi sinh mạng của gần một triệu trẻ em, có nghĩa là khoảng 35 giây một đứa trẻ sẽ chết vì viêm phổi. Việt Nam được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm 15 quốc gia có gánh nặng bệnh tật cao nhất do viêm phổi.

Hiện nay, viêm phổi do vi khuẩn não mô cầu chiếm đến 9% trong tổng số các trường hợp viêm phổi do nhiều nguyên nhân. Viêm phổi do vi khuẩn não mô cầu ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe vì có thể dẫn đến các biến chứng nặng, thường phát triển nhanh chóng và đột ngột. Các triệu chứng thông thường của bệnh bao gồm sốt, lạnh lẽo, ho, rối loạn hô hấp, thở nhanh, khó thở và yếu đuối do giảm sức ăn. Những triệu chứng này dễ bị nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường, do đó viêm phổi do vi khuẩn não mô cầu thường không được điều trị kịp thời, dẫn đến hậu quả đáng tiếc.

Vi khuẩn não mô cầu xâm nhập vào phổi qua đường hô hấp, máu hoặc các cơ quan khác của cơ thể khi nhiễm bệnh. Viêm phổi do vi khuẩn não mô cầu có thể xảy ra với bất kỳ ai, đặc biệt là trẻ em và những người có hệ miễn dịch yếu.

Để phòng tránh những nguy cơ về viêm màng não, nhiễm trùng và u sưng não, bạn cần tiêm ngay các vắc xin phòng chống. Đặc biệt, nếu gặp phải các triệu chứng của những căn bệnh này, bạn phải đến ngay các cơ sở y tế để nhờ sự can thiệp của bác sĩ.

--------------------------------------------------------------------------------------------

Hotline: 090 155 6155 (Ms. Hương) 

Địa chỉ: Khu phố 2, thị trấn Vĩnh Bình, huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang 

Văn phòng đại diện : 635/31 Hương Lộ 2, phường Bình Trình Đông, quận Bình Tân, Thành phố Hồ Chí Minh 

Website: dongtrunghathaothienan.com 

#dongtrunghathao #thienan #chamsocsuckhoenguoithan